Herbeleef het Debat van de Ensors 2023

‘Wat vertellen de Ensornominaties ons over het Vlaamse audiovisuele landschap?’ Met dit uitgangspunt vertrok het Debat van de Ensors. Directeur-intendant VAF Koen Van Bockstal, CEO van Streamz Bart De Groote, netmanager van Eén en Canvas Lotte Vermeir, producent van Eyeworks Peter Bouckaert, journaliste van De Standaard Valerie Droeven en moderator Lieven Van Gils (VRT) gingen in debat. Kon je er niet bijzijn? Geen paniek, hier bundelen we het opvallendste van het levendige gesprek.

Vorig jaar was het eerste debat tijdens de coronapandemie een oefening, maar vooral leerrijk en pittig. Daarom was er geen twijfel om een nieuw debat te organiseren. De formule bleef ongewijzigd: elk panellid formuleert een stelling en licht die twee minuten toe waarna ze in gesprek gaan. 

De eerste die kwam presenteren was Peter Bouckaert, producent Eyeworks (‘Ritueel’ en ‘1985’). Zijn stelling verwoordde hij als volgt: “Een zwaluw maakt de lente niet voor de Vlaamse film en series. Lokale content kan alleen gemaakt worden als er voldoende continuïteit is. Het ene succes staat het andere niet in de weg, het versterkt elkaar net.”

Volgens Peter Bouckaert is het succes van een film of serie net een incentive voor andere films en series om mee te surfen op de positieve golf. Hij betreurt het dat de media de evolutie van de sector vaak heel zwart-wit voorstelt. Als hij even in de archieven dook, volgen vele zwarte jaren elkaar op tot er plots weer eens een boerenjaar plaatsvindt. Maar dat is in realiteit niet altijd het geval. Hij pleit dan ook voor meer nuance in het debat.

Een zwaluw maakt de lente niet voor de Vlaamse film en series. Het ene succes staat het andere niet in de weg, het versterkt elkaar net.

Peter Bouckaert

Journaliste bij De Standaard Valerie Droeven betreurt het dat - ondanks de focus op het lokale - nog steeds heel veel middelen naar samenwerking met HBO gaan. Met een blik op Denemarken toont ze aan dat meer middelen voor lokale content ook de cinema in het algemeen ten goede komt. “Moest Jan Jambon hier zijn, zou ik hem zeggen: dit is het verhaal van Vlaanderen. Verdubbel die middelen en grijp het momentum.”

Valerie Droeven benadrukt dat als we het Vlaamse talent hier willen houden, de subsidies omhoog moeten. En dat is niet uit de lucht gegrepen, want kijken we naar Denemarken - vier keer meer subsidies voor lokale producties - dan zien we grote succes voor lokale film. Daar wedijveren de kijkcijfers van lokale content met de internationale blockbusters. 

Moest Jan Jambon hier zijn, zou ik hem zeggen: dit is het verhaal van Vlaanderen. Verdubbel die middelen en grijp het momentum.

Valerie Droeven

CEO van Streamz Bart De Groote nam het veranderend kijkgedrag onder de loep. “Zelfs streaming moet het afleggen tegen de YouTube’s en TikToks van deze wereld. We moeten dringend nadenken over de impact van die evoluties want hoe moet klassieke Vlaamse fictie dit overleven?”

Lotte Vermeir ziet het niet echt als een bedreiging: “Gebruik die evolutie! TikTok is het koffiemachine van vandaag. Moet dat dan verboden worden?” Ook andere panelleden betwijfelen het of fictie echt in het vaarwater van online video content zal komen. 

Netmanager van Eén en Canvas Lotte Vermeir ziet de streamers niet als een bedreiging, maar als een verrijking. Het gaf de kans aan ‘Undercover’ en ‘Twee zomers’ om over de hele wereld te schitteren. Bovendien dwingt het ons ook om meer kwaliteit af te leveren. 

Het gratis model van VRT MAX is wel een doorn in het oog van Streamz geeft Bart De Groote aan, want de focus van VRT op iets jongere kijkers, maait het gras van onder hun voeten. Als VRT MAX internationale topseries als ‘The Handmaid's Tale’ gratis wordt aangeboden, dan is dat pijnlijk. Op die manier wordt VRT MAX wel een grote concurrent. Je hebt nu eenmaal draagvlak nodig, en de versnippering die nu ontstaat, zal nefast zijn op lange termijn. Lotte Vermeir begrijpt het standpunt, maar benadrukt dat VRT MAX een opdracht heeft. Niet meer inzetten op die doelgroepen zou voorbijgaan aan hun opdracht. 

Directeur-intendant van het VAF Koen Van Bockstal richt zich tot de mensen in de zaal: publieke belangstelling staat gelijk aan mainstream? Onzin. Het VAF pleit voor meer kennis van het publiek, want dat maakt verhalen onweerstaanbaar. 

Dat kan bijvoorbeeld via artificiële intelligentie. 'AI' is echt de vijand niet, als het ons toont hoe we het publiek beter kunnen motiveren. Het publiek moet weten dat film bestaat en marketing is daar een belangrijk onderdeel van. Het is een fabel dat het tot eenheidsworst zou leiden. Koen Van Bockstal sloot af met de woorden: “If you don’t promote, a terrible thing happens: nothing”

Peter beaamt dat de ambitie om een publiek te bereiken groot moet zijn. De polariserende spreidstand tussen arthousefilm en commerciële film moet stoppen. Het is geen of-ofverhaal, het is kruisbestuiving. 

Wat is de boodschap die we willen brengen en welk publiek willen we bereiken? Daar wordt naar het gevoel van Valerie meer op gefocust, denk maar aan ‘Roomies’ gemaakt door Kato De Boeck en Flo Van Deuren uit een drang om een verhaal te brengen, maar ook met een sterke visie op wie ze willen bereiken. 

Kort en bondig sloot Lieven Van Gils het debat af: wegblijven van polarisatie is de boodschap.

If you don’t promote, a terrible thing happens: nothing

Koen Van Bockstal